نخستین نشانه‌های حضور هخامنشیان در لرستان

کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه چیا سبز به کشف سفالینه‌های شاخص هخامنشیان همچون ظروف بشقاب مانند پیاله‌های سفالین، بشقاب ماهی، ظروف منقوش دالبری و دست افزارهای سنگی منجر شد که شواهدی نو از حضور هخامنشیان در لرستان است.

به گزارش آی‌فیلم به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عطا حسن‌پور سرپرست هیأت کاوش محوطه چیا سبز لرستان با اعلام این خبر گفت: روزهای پایانی کاوش در محوطه چیا سبز در روستای چم نقد علی واقع در حوزه آبگیر سد سیمره به کشفیات جدیدی از دوره هخامنشیان منجر شد.

وی افزود: پس از مطالعه یافته‌های سفالی و معماری محوطه چیا سبز مشخص شد که این محوطه باستانی در سه دوره استقراری مورد استفاده جوامع بشری قرار گرفته است.

او اظهار داشت: شواهد نشان می‌دهد این محوطه در 2 دوره معماری و یک دوره گورستان در 2 فاز مختلف فعالیت داشته است.

این باستان‌شناس خاطرنشان ساخت که نخستین دوره حیات فرهنگی این محوطه به دوره هخامنشیان باز می‌گردد.

او سفالینه‌های شاخص هخامنشیان همچون ظروف بشقاب مانند پیاله‌های سفالین، بشقاب ماهی، ظروف منقوش دالبری و دست‌افزارهای سنگی را از جمله شواهد جدید به دست آمده از محوطه چیا سبز اعلام کرد.

حسن‌پور با بیان اینکه در کنار سفالینه‌های هخامنشی چندین قطعه سفال شاخص دوره اشکانیان معروف به جلینگی از این محوطه بدست آمد تصریح کرد که: با احتساب زمان سکونت، دوره اشکانیان در این محوطه روند تتور و سکونت بشر بصورت حلقه‌های متصل به هم از دوران هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان مشخص می‌شود.

این باستان‌شناس با اشاره به آثار معماری کشف‌شده در این محوطه باستانی گفت: در روزهای پایانی کاوش یک اتاقک انباری در قسمت غربی محوطه کشف شد که دو خمره بزرگ ذخیره آذوقه در آن وجود داشت و در یکی از خمره‌ها با گچ پوشانده شده بود.

سرپرست هیأت کاوش محوطه چیا سبز لرستان افزود: خاک و محتویات درون این خمره‌ها به منظور آگاهی از محتویات درون آنها به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد.

او با اشاره به کشف فضایی با ستون و پایه ستون که در جریان این کاوش کشف شده بود از کشف فضایی دیگر با 2 ستون بدون پایه ستون خبر داد که ستون‌ها مدور بوده و روی کف گچی بنا شده‌اند.

حسن‌پور تصریح کرد: با توجه به فاصله زیاد این ستون‌ها از دیوارها و پیگردی فضای ارگانیک فضا احتمال می‌رود که این بنا بخشی از یک تالار ستون‌دار باشد که کاربری مسکونی، اداری یا مذهبی آن هنوز مشخص نیست.

این باستان‌شناس در ادامه با اشاره به اینکه گروه باستان شناس، در بخش جنوبی و قسمتی از شمال محوطه کاوش به تدفین‌هایی برخورد در مورد ویژگی‌های این تدفین‌ها گفت: در قسمت شمالی محوطه تدفین فردی بزرگسال با قد بلند کشف شد که به شیوه دراز کش به پهلو در جهت شمال غربی جنوب شرقی خوابیده بود.

او افزود: پلان معماری این گور به شکل چهار چینه سنگی است که روی آن با تخته سنگ‌های بزرگ پوشانده شده است.

وی طول ساختار این گور را 2 متر و 45 سانتی‌متر اعلام کرد که فرد دفن‌شده در آن نیز قدی بیش از 2 متر داشته است.

سرپرست هیأت کاوش محوطه چیا سبز لرستان اظهار داشت: قسمت جنوبی محوطه گورستان متعلق به نوجوانان و کودکان بوده است که در آن نیز تدفینی از یک کودک کشف شد که به همان شیوه قبلی دفن شده بود.

حسن‌پور یادآور شد: در کناراین تدفین‌ها سفالینه‌های ساسانی به وفور کشف شد اما تشخیص نهایی دوره این اسکلت‌ها را  نتیجه آزمایش کربن 14 نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه با این کشفیات برگ دیگری از تاریخ دوران هخامنشیان در لرستان ورق خورد گفت: طبق بررسی‌های انجام شده و کاوش‌های باستان‌شناسی پیش از این  هیچ اثر شاخصی که بیانگر حضور هخامنشیان در لرستان باشد به دست نیامده است.

او افزود: لذا یافته‌های سفالین این کاوش با مطالعات انسان‌شناسی و تحلیل فضاهای معماری به دست‌آمده می‌تواند در شناسایی هر چه بیشتر دوران کم شناخته شده و تاریک هخامنشان در لرستان موثر باشد.

کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه چیا سبز چم نقد علی کوهدشت لرستان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.

ح ی / ح ی